Opa Paul

Opa Paul heeft wel 10 kleinkinderen allemaal in de leeftijd van 2,5 tot 8 jaar. We verzamelen in het Rouwcentrum. De kinderen zitten op de grond een cadeautje uit te pakken. Ik zit op mijn hurken naast ze het papier op te ruimen.
“Ik heb een tekening voor opa Paul gemaakt! Wil je hem zien ?”
We staan op en met een hele sleep kinderen loop ik naar de zijkamer waar Opa Paul in de kist ligt opgebaard. Ze laten de tekening en een veer zien, die ze bij hem hebben neergelegd. Met zijn allen staan we om zijn hoofdeinde heen en zoals dat vaak gaat bij kinderen babbelen ze er onbevangen op los en stellen tussendoor allemaal vragen.
“Opa Paul’s hart is nu een sterretje.”
“Waarom heeft hij deze kleren aan ?”
“Wie heeft hem aangekleed ? Hoe heb je dat dan gedaan, want hij is helemaal slap zo zonder botten ! Hij is dan toch helemaal slap, dan moet hij niet vallen want dan doet hij zich pijn.”
“Kijk ik heb een steen van een hart neergelegd.”
“Ik wil niet dat Opa Paul dood is. Hij was mijn beste vriend, we gingen altijd samen taarten bakken.”
“Volgens mij haalt hij adem, ik zie hem bewegen.”
“Dat vind ik wel eng”
“Hij ziet er mooi uit”
“Zijn haar is nu anders!”
“Zijn vingers zijn blauw. Hoe komt dat ?”

Even later staan we met ouders en kinderen rondom de kist met opa Paul om de kist te sluiten. De kinderen willen allemaal helpen de schroeven vast te draaien. Met serieuze gezichten zijn ze allemaal aan het werk. Ook de kleinste van 2,5 wil meedoen en loopt de sleuteltjes om de schroeven vast te draaien die ik net weer in het doosje heb gedaan, opnieuw rond te delen. Hij wil er ook bijhoren. En weg rennen ze weer. Jassen aan. We gaan Opa Paul en de bloemen in de auto zetten.
3 kleine meisjes en Nel (de dame van het rouwcentrum) rijden de kist alvast die kant op. De volwassenen krijgen niet eens de gelegenheid te helpen. Er komen nog een paar kleinkinderen aan en vol overgave begeleiden ze opa Paul naar de auto. Nou til hem maar op zegt de chauffeur tegen de kinderen. Hij helpt natuurlijk een handje, maar toch. Ze zetten opa Paul zelf in de auto.

We rijden naar de begraafplaats. Het is daarvandaan 10 minuten lopen naar de kerk. Als een stel uitgelaten honden rennen de kinderen rond en hebben veel plezier met zijn allen. Vlak bij de kerk worden ze even toegesproken, daar is het weer tijd om even stil te zijn. De kinderen doen het fantastisch. Vooral het zingen met zijn allen vinden ze geweldig. Dat willen ze nog wel een keer.

Het is alweer tijd opa Paul naar de begraafplaats te brengen. Iedereen uit de kerk loopt achter de auto aan. Een lange rouwstoet door de Archipelbuurt van Den Haag. Ik loop voor de stoet en hoor op de achtergrond het geroezemoes van 150 volgende mensen, gelardeerd met kinderstemmen. Bij de begraafplaats krijgen alle kinderen de kleine bosjes bloemen in hun handen om te dragen. Ook de geel met rode bloemblaadjes en de mandjes gaan mee. Ik loop weer voor de stoet uit. Nu omringd door alle kinderen. We lopen door een statig laantje.
“Waar wij vandaan komen (Frankrijk), zijn veel meer dode mensen”
“Wie ligt daar ?”
“Zooo, en wie ligt daar? Is die oud of jong ?
“Hoe lang ligt die hier al ?
We slaan een hoek om. Brede rijen met algemene graven strekken zich voor ons uit. Veel steentjes, en heel veel bloemen. Het is heel kleurrijk. Je ziet de kinderen even hun adem inhouden, zo mooi is het. Het enthousiasme van de kinderen kent geen grenzen. Ze slaken kreten over hoe mooi het hier is en beginnen spontaan te rennen.
“Waar is het graf van Opa, is dat hier ?”

Even later bereiken we dan toch het graf. De kinderen staan er allemaal omheen. Op de kist liggen heel veel gekleurde bloemen. Het lijkt wel een bloementuin. De kist daalt een klein stukje. Het is heel stil. Vogels zingen en dan klinkt het kinderstemmetje van de jongste telg:
“Opa ?”
“Opa weg ?”
De mandjes met rozeblaadjes worden uitgedeeld en vele handen en handjes strooien het rood met geel over de bloemen heen.

“Het was een leuke begrafenis” zegt een van de kinderen later tegen me als we wat zitten te drinken.

3x alternatief rouwvervoer

Een auto van de familie
Op een dag in December werd ik gebeld door een familie die zoveel mogelijk zelf wilde doen en zo min mogelijk bemoeienis van een uitvaartondernemer en “zwarte kraaien” wenste. Ze hadden zelf een zelfbouw kist gekocht, deze bekleed en beschilderd met de kleinkinderen. Zij zouden ook graag hun vrouw en moeder in de eigen auto van één van de zonen naar de begraafplaats rijden. En zo geschiedde. Liefdevol tilden de zonen de prachtige kist met moeder gezamenlijk vanuit huis naar de auto, waar de kist precies in paste. Ik reed vooruit naar de begraafplaats en wachtte op de familie. Toen ze daar allen stonden kwam de rijdende zoon langzaam aanrijden. Uit de open raampjes woei klassieke muziek ons tegemoet.

Volkswagenbusje
Een zieke jonge vrouw met twee kinderen van middelbare school leeftijd had de wens uitgesproken om te worden begraven in het dorp waar ze was opgegroeid. Vanuit Den Haag moesten we daar een flink stuk voor rijden. Zij wilde niet in een traditionele kist liggen noch in een traditionele rouwauto naar haar dorp gebracht worden. Omdat ze haar overlijden zag aankomen ging ze zelf en samen met haar vrienden en familie op zoek naar alternatieven.
Ze koos een mand uit, en een prachtig blauw volkswagenbusje dat was omgebouwd voor rouwvervoer. De sfeer van het busje heeft iets flower power achtigs. Het bouwjaar bleek, haar geboortejaar te zijn. De familie droeg de jonge vrouw uit huis en één van haar dochters reed het lange stuk naar haar geboortedorp met haar mee.

Mijn Mazda
Het was Kerst. Er overleed een buitenlandse in Nederland wonende muzikante. Een jonge talentvolle vrouw. Haar familie was niet in staat naar Nederland te komen om de uitvaart te regelen. Veel vrienden, allen ook muzikant, waren het land uit op familiebezoek. Een naaste vriendin nam de organisatie van de uitvaart op zich, maar er bleek heel weinig geld te zijn. Samen hebben we gekeken hoe we de uitvaart binnen het beschikbare budget konden houden. Er werd besloten een herdenkingsconcert te organiseren op een later tijdstip en de uitvaart nu in zeer kleine kring uit te voeren. Om kosten te besparen zouden we de muzikante samen in mijn auto vanuit het mortuarium naar het crematorium brengen. Toen de wel in Nederland aanwezige muzikale vrienden wisten hoe laat wij zouden vertrekken ontstond er een spontane bijeenkomst op het mortuarium. Een trio nam naast de kist plaats en speelde muziek voor de muzikante. Er werden speeches gehouden en de kist werd door hen gesloten. Samen zetten zij de kist en de door haar vrienden meegenomen bloemen in mijn auto en deden zij de muzikante uitgeleide.